НҮБ –ийн индэр дээрээс МУ-ын ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх дэлхий даяар зарлаж орхисон Монголчууд тэрбум мод тарих амлалт гараанаас гарсан ч юм шиг үгүй ч юм шиг. Тэрбум байтугай ганц мод тарих нь угаас буян. Гэвч тэрбум мод тарих ёстой болоод ирэхээрээ олон асуудал, олон асуултыг иргэдийн дунд бий болгоод байна.
Нэг. Эдгээрийн эн тэргүүнд ойгоос мод булгалж хотод булшлах асуудал эрчимтэй шүүмж дагуулж байгаа ч Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын дарга Я.Содбаатар уулнаас мод огтолж суулгасан явдал болоогүй гэж тайлбар өгч байх жишээтэй. Ер нь энэ асуудлыг бүрэн хянах механизм энэ жилийг хүртэл нягт сайн ажиллаж ирээгүй ба энэ нь түлшний мод бэлтгэлийн нөхцөл байдлаар жил бүр л хэл ам дагуулдаг билээ. энэ жилээс харин илүү их хэл ам дагуулж хэрүүл шуугиан болох нь тодорхой болж байх шиг байна.
Хоёр. Тэрбум модыг яг хаана таривал байгаль экологи, амьдрах орчин нөхцөлд хамгийн таатай байх судалгаа бий юу. Мод тарьж л байвал хаана ч хамаагүй юу? Хэрвээ мод шинээр тарих бүсийг нарийн тогтоож яаралтай журамлахгүй бол нөхцөл улам ч дордож мэдэх. Мөн мод тарих газраа сонгоод зөвшөөрөл авах ёстой юу, хаанаас, хэнээс?
Гурав. Мод тарьж ургуулж ирсэн, цаашид ч мод тарьж ургуулах ажлыг чанартай сайн гүйцэтгэсэн иргэн, аж ахуйн нэгжүүдийг хэрхэн дэмжих, урамшуулах бодлого хэрэгжих вэ?
Дөрөв. Модны суулгац, тоног төхөөрөмж импортлох бизнесийг татвараас чөлөөлөх гэх мэтээр хэрхэн дэмжиж ажиллах вэ?
Тав. Мод тариад түүнийг арчлах ургуулах ажлыг хэрхэн эрчимжүүлж, хариуцлагажуулах вэ? Тэрбум модыг цаг хугацааны хувьд хэрхэн хуваарилж эмх замбараатай зохион байгуулалттай ажил болгох вэ?
Зургаа. Манай улсын цаг агаар, улирлуудын онцлогт тохирч хамгийн сайн ургах модны ангилал, түүнийг хэрхэн зөв тарьж арчлах талаар мэдээлэл, арга зүйн зөвлөгөө өгөх нэгдсэн систем ажиллах уу?
Долоо. Цөлжилт ихтэй, мод тарьж ургуулах зайлшгүй шаардлагатай бүс нутагт төрөөс тусгайлан ямар нэгэн бодлого хэрэгжүүлэх үү?
Найм. Одоо байгаа ойн сангаа хамгаалах, хадгалж арчилахад ямар бодлого барих вэ? Амь зуулга буюу түлшний мод бэлтгэх, хувь хүмүүс самарт явах зэрэгт ой мод гэмтэж хүрээгээ хумьсаар байна. Тэрбум мод хөдөлгөөний үед энэ асуудалд илүү анхаарах шаардлага бий болж байна.
Ес. Усжуулалтын системийг зохих талбайг хамруулан цогцоор шийдэх боломж бий юу?
Арав. Уул уурхайн нөхөн сэргээлтийг идэвхижуулж, үр дүнг бодитоор тооцох, нөхөн сэргээлттэй холбоотой хуулийн хэрэгжилтийг сайжруулахад хэрхэн анхаарах вэ?
Гэх мэт цөөнгүй асуудал, асуулт тэрбум мод хөдөлгөөний хүрээнд үүсээд байна, нэгдсэн бодлого, журам, хууль хэзээ гарч нэгдсэн ойлголтыг иргэддээ хэзээ өгөх вэ ерөнхийлөгч өө? Мянганы замын шавыг тавьж байхад мянгуужингийн үлгэр гэгдэж байв. Тэрбум мод хөдөлгөөний бодлого, зохион байгуулалт, эрх зүйн орчинг тавиад өгвөл бүтэх хандлага бол байна гэж иргэд дэмжиж байна.
Нэг иргэн 18 мод тарьвал эх дэлхийд амьдарсан амьсгалсан өрөө дардаг гэж үздэг байна.
