"Ковид-19" цар тахлын нөхцөл байдал нь хүүхэд залуусын  сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудалд илүүтэй анхаарал хандуулахыг сануулж байна. Гэхдээ асар том мөсөн уулын зөвхөн орой нь харагдаж байдгийн адилаар бидний олон жилийн турш үл хайхарч ирсэн сэтгэцийн эрүүл мэнд хэмээх цогц асуудлын өнгөц хэсгийг цар тахал ил гарган харуулж байж болох юм.

Цар тахал эхэлснээс хойш гурав дахь жилийнхээ нүүрийг үзэж буй энэ үед хүмүүсийн амьдралын хэмнэл, боловсрол, амралт чөлөөт цаг гээд бүх зүйл орвонгоороо өөрчлөгдөж, зарим хүний хувьд орлого, амь зуулга нь тасалдаж, эрүүл мэнд нь доройтож, олон хүүхэд залуус ирээдүйдээ итгэх нь алдарч түгшүүр, цөхрөлөөр сэтгэл нь дүүрч байна.

Цар тахлаас ч өмнө олон хүүхэд, өсвөр үеийнхэн сэтгэлзүйн стресс, сэтгэцийн эрүүл мэндийн тулгамдсан асуудлуудын улмаас шаналж байсан. 

15-24 насны 5 залуу тутмын нэг нь байнга сэтгэл гутралд ордог, бүх юм утгагүй санагддаг хэмээн дурдсан байна.

Цар тахлаас бидэнд өгсөн нэгэн том сургамж бол хүүхэд, өсвөр үеийнхний сэтгэцийн эрүүл мэндэд тэдний амьдарч буй орчин, нөхцөл байдал, тэр дундаа эцэг эхийн нөлөө, хүүхэдтэйгээ хэр дотно харилцаж, хамтдаа тоглож, суралцаж, хүүхдийнхээ хөгжилд анхаарч байгаа нь нэн чухал гэдгийг харуулж, мэдрүүлж байна.

15-19 насны залуусын нас баралтын тэргүүлэх шалтгааны нэг нь  амиа хорлолт болж байна. Жил бүр 10-19 насны 46,000 орчим хүүхэд залуус амиа егүүтгэж байгаа  нь минут тутамд 11 хүн нас барж байна гэсэн үг. 

Судалгаанаас үзвэл, хүүхэд залуусын ихэнх нь сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлыг ганцаараа бие даан шийдэхээс илүү бусадтай сэтгэл санаагаа хуваалцаж, дэмжлэг авах замаар шийдвэрлэх нь зүйтэй хэмээн үзэж байна. 

Бие махбодын эрүүл мэндийн нэгэн адил сэтгэцийн эрүүл мэнд нь нэн чухал болохыг бид төдийлөн олж харж чаддаггүй. Энэ нь бидний ойлголт, хандлагатай холбоотой. Хүн төрөлхтөн бие физиологийнхоо олон өөрчлөлт, эмгэг, өвчлөлд хэт төвлөрч чухалчлахын зэрэгцээ сэтгэцийн эрүүл мэнд нь бид бүгдийн амьдралд хэзээ нэгэн цагт, ямар нэгэн байдлаар тулгардаг байнгын зүйл гэдгийг  ойлгох хэрэгтэй. Бид амьдралдаа сэтгэл хангалуун байх үе байдаг ч, зарим үед сэтгэл хямрах үе байдаг. Харин зарим тохиолдолд энэ хямрал удаан үргэлжилж, сэтгэцийн эмгэг болж эрхтэн системийг илүүтэй өвчлүүлдэг гэдгийг ойлгох цаг болжээ.  

Эх сурвалж: НҮБ-ын Хүүхдийн Сан болон Галлуп судалгааны байгууллагын хамтарсан тайлан 2021